close

√ 444 Babasan Sunda dan Artinya [Lengkap]

wargamasyarakat.org, Sampurasun baraya! Pada postingan sebelumnya simkuringsudah sharing 555 Paribasa Sunda & artinya. Nah pada postingan kali ini simkuringakan menyebarkan 444 daftar babasan Sunda & artinya.

Paribasa dlm bahasa Indonesia disebut peribahasa. Sedangkan babasan, bahasa Indonesianya ialah perumpamaan atau dlm bahasa Inggris disebut idiom.

Dikutip dr Wikipedia, menurut kamus Umum Basa Sunda karya LBBS (1976), babasan nyaeta ucapan matok nu dipaké dina harti injeuman, saperti gedé hulu, panjang leungeun, legok tapak jeung saterusna.

Matok artinya tangtu atau tetap. Contohnya gedé hulu, jika susunan katanya diubah menjadi gede huluna, huluna gedé atau hulu gedé maka tak lagi menjadi babasan, artinya pula berganti.

Pengertian lainnya, babasan yakni susunan beberapa kata yg mempunyai arti tersendiri, beda dgn arti denotasi kata-kata penyusunnya.

Kata-kata babasan Sunda bisanya lebih pendek dibandingkan paribasa. Babasan biasanya terdiri atas dua kata. Arti atau makna kiasan dr babasan sendiri sudah diketahui bareng ; seperti gedé hulu artinya angkuh.

Babasan Sunda umumnya menggambarkan kelakuan, perasaan, sifat atau kondisi yg dialami oleh insan.

Saat diposting, pada artikel ini ada 444 babasan Sunda (bila diupdate bisa lebih banyak lagi). Untuk mempercepat pencarian, ananda bisa menekan tombol CTRL + F kemudian ketik babasan yg dicari. Karena goresan pena ini terlalu panjang maka untuk mengurangi loading simkuringmembaginya ke dlm beberapa halaman.

Selamat membaca…

Babasan Sunda & artinya berawalan aksara A

  • Adab lanyap = Bahasana alus jiga hormat ka batur tapi hatena luhur jeung sok ngunghak jadi tungtungna matak teu pikaresepun batur. Artinya ucapannya bagus & memberikan sikap hormat namun hatinya tak baik & kurang bimbing sehingga ujungnya bikin orang tak suka.
  • Adep hidep = Kumawula (mengambi pada suami).
  • Adigung adiguna = Sombong atawa takabur (Sombong merasa diri lebih unggul).
  • Adil palamarta = Pohara adilna (sungguh adil).
  • Adu manis = Disurup ngarah sieup (berpadu supaya terlihat bagus).
  • Adu regeng = Patorong-torong boh omongan atawa tanaga (saling beradu argumen atau saling dorong sekuat tenaga).
  • Adu rényom = Paréa-réa omong (tabrak verbal).
  • Adug songkol = Motah atawa adug-adugan teu reureuh bakating ku nandangan kanyeri (gagah menahan rasa sakit yg luar biasa).
  • Ahli leleb = Singkatan tina ahli lelebok (tukang makan).
  • Aing aingan = sewang-sewang (masing-masing, tak kompak).
  • Ais pangampih = Baraya anu ngabantu-bantu di imah, pangaping atawa abdi nagara. (Saudara yg suka membantu di rumah, pembimbing atau abdi negara).
  • Ajak jawa = Ngajak teu jeung saenyana tamba teu hadé (ngajak sekadar basa basi).
  • Aji pangabaran = Ajian sorot jalma atawa ajian pikeun sinar jalma (ajian atau ilmu untuk wibawa insan).
  • Ajrihing gawé = Ulah ngalakukeun gawé goréng bisi ahirna meunang bebendon (jangan melakukan pekerjaan jelek supaya akhirnya mendapat siksa).
  • Akal bulus = Akal licik atawa jahat (logika licik atau nalar jahat).
  • Akal keling = Akal licik atawa jahat (logika licik atau akal jahat).
  • Akal koja = = Akal goréng, licik atawa jahat (akal licik atau nalar jahat).
  • Aku angga = Ngakukeun banda atawa dulur batur nu maksud kapimilik atawa ngarah dihargaan (mengakui barang milik orang atau saudara orang lain yg sukses supaya dihormati).
  • Aku panggung = Soméah jeung daréhdéh ngan hanjakal adigung jeung asa pangbeungharna (ramah tamah tapi sayangnya sombong merasa diri baling unggul & paling benar).
  • Alak paul = Jaluh pisan, lain dikieuna (sungguh jauh).
  • Alus panggung = Alus dedeg pangadegna atawa alus pangawakan (berbadan bagus & ideal).
  • Ambek jawaeun = Ambek bari sagala diruksak kanu aya didinya (marah sambil merusak barang-barang yg ada).
  • Ambon sorangan = Bogoh sosoranganan namun teu dilayanan (bertepuk sebelah tangan).
  • Amis budi = Alus paroman, soméah jeung béréhan (ramah tamah & murah senyum).
  • Amis daging = Babarian céda, mudah gering mun saperti mun raheut sok tuluy jadi borok (simpel luka & menyebar, mudah sakit).
  • Anak bawang = Ngan saukur ilu-ilueun teu kaasup kana inti (hanya ikut-ikutan tak termasuk daftar inti).
  • Anak buah = Angota atawa bawahan nu tunduk kana parentah (Bawahan yg tunduk para perintah).
  • Anak emas = Jelema kapercayaan anu kacida dipikanyaahna (orang kepercayaan yg sungguh diistimewakan).
  • Anak puputon = Anak nu pohara didama-dama jeung kacida dipikanyaahnya (anak yg sangat disayangi).
  • Anak sampeuran = Anak téré (anak tiri).
  • Ancad laér = Ngomongna teu gancang (tempo bicaranya lambat & terang).
  • Anggeus-anggeusan = Bébéakan (habis-habisan).
  • Angin-anginan = datang-datangan, gancang robah pasemon (mudah berubah mood).
  • Apal cangkem = Apalna ukur dina biwir tapi teu nyaho jeung hartina (hafal di lisan namun tak mengetahui).
  • Asa aing = Merasa diri lebih dr orang lain (merasa paling unggul).
  • Asa kiamat = Kacida sedih atawa sukar luar biasa (sangat sedih, bingung, atau sukar hebat).
  • Asak hampura = Bisa ngahampura kana kasalahan batur kusabab ngabogaan sipat wijaksana (bisa memaafkan kesalahan orang lain karena bijaksana).
  • Asak jeujeuhan = Anteb pipikiranna (berpikir matang karena mendapat pendidikan yg matang).
  • Asak pikir = Pikir bulak-balik atawa pikir heula enya-enya (berpikir matang).
  • Asak rampa = Mikir jero méméh ngalampahkeun hiji pagawéan (berpikir matang sebelum bertindak atau melakukan sebuah pekerjaan).
  • Asak sasar = Dipaluruh bener-henteuna (sebelum mengambil keputusan atau langkah-langkah dipastikan dahulu kebenarannya).
  • Asak warah = Alus didikan basa jeung paripolahna merenah (berpendidikan, bahasa & tingkat lakunya baik).
  • Atah adol = Kurang pangawarah, pikakeuheuleun (kurang mendapat didikan, menyebalkan).
  • Atah anjang = Langka silih anjangan (saling saling mengunjungi).
  • Atah warah = Kurang meunang atikan jeung didikan anu antukna sok pikakeuheuleun (kurang mendapat didikan yg baik).
  • Ateul biwir = Géték hayang ngomong sanajan teu perlu dicaritakeun (Selalu ingin bicara meskipun tak perlu dibicarakan).
  • Awak sabeulah = Henteu boga salaki atawa pamajikan (menyendiri tak mempunyai suami atau tak punya istri).
  • Awak sasampayan = Pangawakan alus anu maké pakéan kumaha waé ogé pantes (tubuh ideal yg memakai pakaian apapun terlihat bagus).
  • Awak satilas = Jangkung lenjang (tinggi semampai).
  • Awét jaya = Katinggalina siga ngora baé (Terlihat tetap awet muda).
  • Awét ngora = Katenjona siga ngora bae (Terlihat tetap abadi muda).
  • Awét rajét = Lana tetapi remen paséa (infinit tapi sering bertengkar) biasanya pada korelasi rumah tangga.
  • Awewe ateul = Awéwé anu babari diheureuyan atawa sok resep ngarebut lalaki batur (pelakor).
  • Aya buntutan = Aya terusna tina masalah anu nguciwakeun (ada ujungnya dr perkara yg tak baik).
  • Aya buntutna = Aya terusna tina perkara anu nguciwakeun (ada ujungnya dr kasus yg tak baik)
  • Aya garad = Aya maksud nu dikemu/dipambrih atawa henteu iklas (ada maksud tertentu, ada pamrih atau tak lapang dada).
  • Aya peurah = Aya komara aya harega (ada nilainya, ada imbas).
  • Ayang-ayangan = Perkara anu rea rambat kamaléna (Urusan yg berkesinambungan).
  • Ayem tengtrem = Tingtrim euweuh kaributan atawa bancang pakewuh (tentram, damai tak ada kericuhan).
  • Ayeuh ngora = Turunan nu maraot ngora-ngora (keturunan yg banyak mati muda).

Babasan Sunda & artinya berawalan huruf B

  • Babalik pikir = Robah lampah tina goréng kana hadé (berupah sikap atau sikap dr tak baik menjadi baik).
  • Babanteng jurit = Pamanggul jurit (pemimpin pertemuran, komandan prajurit).
  • Badag cagap = Teu bisa digawe lemes, goreng hasil pagawean (tidak bisa bekerja rapih, hasil pekerjaannya buruk).
  • Badak Cihéa = Degig, tara nanya (hambar, dingin tak suka tegur sapa).
  • Bagja kamanyangan = Bagja gedé (sangat senang).
  • Bahe carek = salah nyarita atawa babari nyarekan (salah bicara atau praktis
  • Bahé carék = Salah nyarita atawa goréng basa.
  • Balabar kawat = Saémbara.
  • Balég tampélé = Mojang anu keur mangkat begér tetapi éraan kénéh lamun panggih jeung lalaki, lalawanan nana nyaeta galak sinongnong. Artinya anak perempuan yg mulai tetarik pada laki-laki tapi masih aib-malu.
  • Balik jarami = Ngagarap sawah anu kakara dipibuatan (menggarap sawah yg gres saja selesai dipanen).
  • Balik ngaran = Maot di lembur batur, gugur di medan perang.
  • Balik pepeh = Nu gering teu daek cicing (orang sakit tak mau membisu)
  • Balung tunggal = Tulang leungeuna ngan hiji, sok bedas cenah (tulang tangannya satu, katanya besar lengan berkuasa mengangkat beban berat).
  • Bancang pakéwuh = Pikasusaheun, picilakaeun (kesusahan, sesuatu yg bikin celaka).
  • Bangkar warah = Kurang atikan (kurang pendidikan).
  • Bangkong koléntang = Sagala euweuh, teu boga pisan duit (serba tak ada, tak punya uang sepeser pun).
  • Banting tulang = Digawé popohoan (bekerja mati-matian).
  • Bapa budak atawa bapa barudak = Salaki (Suami, bapanya bawah umur).
  • Bapa héman = Taya panarima atawa taya pamales budi ka nu geus nyieun kahadéan (tidak ada balas budi pada orang yg telah memberi kebaikan).
  • Bau hirup = Ruksak harga dirina (Nama baiknya rusak).
  • Bau lisung = Dusun (kampungan).
  • Béak déngkak = Geus ngalakukeun sagala tarékah (sudah melakukan banyak sekali cara & upaya).
  • Beak kadaek = Biasana dilarapkeun kana nyarekan; nyarékan béak kadaé Hartina nyarékan bébéakan (biasanya diterapkan pada murka; marah hingga puas atau habis-habisan).
  • Béar budi = Gumbira, marahmay (besar hati, bermuka ramah).
  • Bedah bendungan = Lamun dititah sok nitah deui ka batur (kalau disuruh suka nyuruh lagi ke orang lain).
  • Beger mindo = beger ngadua kalian atawa beger deui (jatuh cinta yg kedua) biasanya ke perempuan lain.
  • Bela didaging = Béla waktu keur jaya hungkul mun gering atawa rugi ditinggalkeun artinya cuma berbakti tatkala suami atau hanya mengelola istri tatkala sehati (baik-baik saja) sesudah bangkrut atau sakit ditinggalkan.
  • Belat betong atawa belet betong = Henteu matuh, kadang komo kadang henteu (tidak berkala , kadang-kadang).
  • Béngkok tikoro = Teu kabagean rejeki atawa kadaharan (tidak kebagian rejeki atau makanan istimewa).
  • Bentik curuk = Tukang nitah bari tara daék digawé (suka nyuruh-nyuruh, dirinya sendiri tak ingin melakukan pekerjaan ).
  • Bérés roés = Runtut raut (nu laki-rabi), beres teu aya buntutna (berhasil tanpa ekses)..
  • Beulah hoéan = Siga hoé dibeulah, tonggong munding nu lintuh pisan.
  • Beurat beunghar = Beunghar sagala aya (kaya raya).
  • Beurat birit = Hésé ditutah-titah, kedul (sulit disuruh, malas).
  • Beureum beungeut = Nandangan kaéra di hareupeun batur atawa jelema réa (malu di depan orang atau di depan lazim).
  • Beureum paneureuy = Hésé pisan hasil maksud (sangat sulit meraih tujuan).
  • Beuteung anjingeun = Beuteung anu gedé ka luhur (bentuk perut yg besar ke atas).
  • Beuteung karet = Kuat dahar loba (makannya banyak).
  • Bibit buit = biasana sok dikantetkeun jeung panyakit jadi bibit buit panyakit, hartina pipanyakiteun (bintik-bintik penyakit).
  • Birit aseupan = Teu daék cicing, nyanggeyeng ka ditu nyanggeyeng ka dieu. Artinya tak mau duduk, miring ke sana ke mari).
  • Bisa lolondokan = Bisa nuturkeun etika sakarep batur supaya akur, bisa asup kanu kumaha waé (pandai menyesuaikan diri).
  • Biwir awéwéeun = Sok ngedalkeun kecap-kecap nu kurang hadé (suka mengucapkan ucapan-ucapan yg kurang baik).
  • Bobor karahayuan = Katarajang apes, cilaka, atawa meunang kasusah (nahas).
  • Bodas ceuli = Borangan euweuh kawani (tidak punya nyali).
  • Bodo aléwoh = Bodo namun daék tatanya (kolot namun mau bertanya).
  • Bodo katotoloyoh = Bodo bari tara daék tatanya, tara daék naggugu naséhat batur nu nyaho. Artinya ndeso & tak mau bertanya, tak mau mendengar nasihat orang yg lebih tahu).
  • Bogoh nogéncang = Bogoh sosoranganan, teu dilayanan. Sarua jeung ambon sorangan, artinya bertepuk sebelah tangan (cinta tak dibalas).
  • Bohong dirawuan = Kacida rahulna (bohong besar).
  • Bongkok méongeun = Awak rada bengkung palebah cangkéng (awéwé). Artinya tubuh agak bungkuk di kepingan pinggang.
  • Bongkok ngaronyok = Kumpul ngariung (duduk berkumpul)
  • Buah ati = Kakasih.
  • Buah haté = Kakasih.
  • Bujang jengglengan = Jajaka tulén sarta tegep (jejaka tulen berbadan tegap).
  • Bujang tarangna = Lalaki anu can kawin geus teu bujang deui (lelaki status perjaka namun sudah tak perjaka).
  • Bulan alaeun = Kakandungan anu geus nincak salapan bulan (kandungan 9 bulan).
  • Bulu kapaut = Kabawa ku batur (terbawa imbas orang lain).
  • Bulu taneuh = Tukang tani; patani.
  • Bungah amarwatasuta = Bungah sagedé anak gunung (sangat senang, gembira sekali).
  • Bungbulang tunda = Lamun dititah sok nitah deui ka batur (kalau disuruh suka nyuruh lagi ke orang lain).
  • Buntu laku = Teu bisa neruskeun usaha atawa pagawéan (tidak dapat melanjutkan usaha atau pekerjaan).
  • Buntut kasiran = Korét, kumed, medit (pelit).
  • Buta térong = Pamoyok ka jelema nu goreng patut hég sagala beuki (Hinaan bagi orang yg jelek & segala dimakan).
  • Burial buncelik = Panonna bolotot (mun keur ambek), atawa bolotot mun kabeureuyan/kabelih. Artinya matanya melotot tatkala sedang marah (menandakan marah besar) atau orang yg ketelan duri/masakan.
  • Burusut tuluy = Orok lahir tuluy maot (bayi lahir terus meninggal).
  • Butamuna = Bodo balilu, teu nyaho naon-naon (terbelakang tak tahu apa-apa).
  • Butatuli = Teu nyaho naon-naon (tidak tahu apa-apa).

 Halaman selanjutnya (page 2): Babasan Sunda & artinya berawalan aksara C, D, E, G, H, & I.

  √ Arti Sasieureun Sabeunyeureun dalam Bahasa Sunda