Cikaracak Ninggang Batu
Cikaracak teh cai anu nyakclakan (leutik tangtuna oge, da lamun gede mah ngaranna ngagolontor) boh tina dangdaunan, tatangkalan, atawa tina naon bae anu sipatna alami, teu ngahaja, teu dijieun-jieun. Mun ditengetan kamana ngeclakanana atawa ragragna, biasana kana lebah nu legok.
Paribasa nu disebut di luhur teh sabenerna mangrupa pepeling, mun lain filosofi kahirupan urang Sunda ge, ti kolot-ndeso urang, karuhun urang dina enggoning kumelendang di alam dunya. Mun hayang hasil maksud, nya kudu leukeun, wekel, tur tabah, bari jeung angger perjuangan sangkan naon nu dijalankeun ku urang tetep ajeg (istiqomah), teu unggut kalinduan, teu gedag kaanginan. Sabar dina harti gres tetep usaha satekah polah sangkan naon rupa nu jadi udagan urang bisa laksana. Kitu saur para sepuh, karuhun urang Sunda.
Najan ieu teh mangrupa paribasa Sunda, niley filosofisna sabenerna universal tur lintas budaya, sabab sok sanajan teu dilembagakeun dina wangun paribasa upamana, hal ieu teh mampu dilarapkeun di mana wae, ku saha wae jeung dina komunitas budaya mana wae.
Komo deui upama hal ieu kabeneran dilembagakeun dina wangun nu seperti-seperti alias memper-memper. Ieu tangtu beuki ngajentrekeun yen memang filosofi cikaracak oge dipuhit dina budaya seler sejen. Dina basa Jawa upamana, pan aya paribasa ‘alon-alon asal kelakon’, anu sok sanajan teu nyeples sarua jeung filosofi cikaracak, namun ngakar tina panginditan anu kurang leuwih sarua.
Nu jadi patalekan, naha sipat-sipat saperti cikaracak ieu teh masih diparake ku urang Sunda? Atawa mun ambahanana hayang leuwih lega, naha hal ieu teh masih diparake ku urang Indonesia? Tangtu kuring teu bisa kitu wae nyebutkeun ‘henteu’ atawa ‘masih’. Leuwih hade, hayu urang tengetan ku sarerea.
Dina budaya nu sing sarwa instan, urang biasana leuwih milih hal-hal mudah tibatan kudu ngadeluk dina proses. Contona wae, urang leuwih milih meuli deungeun sangu ka warung tibatan kudu masak di imah. Alesanana, adakala biaya nu kudu dikaluarkeun leuwih mahal. Jaba cape deuih jeung olok waktu.
Jadi, tibatan masak, mending meuli ti warung. Di imah mah cukup nyangu, kitu ge mun kabeneran teu rariweuh. Gejala saperti kieu teh pangpangna mampu ditengetan di tempat urban, nu kahirupanana ngaharib-harib kota gede, dinascope anu leuwih heureut. Cek sakaol, ieu teh kapangaruhan ku budaya luar (baca: barat) anu memang mikaresep hal-hal anu sing sarwa praktus tur instan.