Kacaritakeun praméswari Prabu Munding Wangi ngagaduhan putra istri, anu geulis kawanti-wanti endah kabina-bina, jenegenana Déwi Kadita. Saking ku geulis-geulisna éta si putri dugi ka padanyebat Déwi Srangéngé. Pangna disebat Déwi Srangéngé, margi rarayna cahayaan, kawas panonpoé mimiti bijil. Teu kantos lami, Kangjeng Raja kagungan deui putra pameget, namung nu ieu mah ti selir jenenganana Déwi Mutiara.
Teu disebatkeun saha jenengan putra pameget Kangjeng Raja. Ngan baé Déwi Mutiara ngarasa yakin, sanajan anakna lalaki, salila aya kénéh Déwi Srangéngé jeung praméswari, pamohalan anakna bisa jadi raja. Ku kituna euweuh deui jalan, lian ti duaanana kudu disingkirkeun ti karajaan. Ngan kudu kumaha carana?
Kabeneran aya nu ngabéjaan, di tutugan Gunung Parahu, aya hiji awé-wé tukang tenung sakti, ngaranna Nini Jahil. Ngadéngé éta béja, gancang ku Déwi Mutiara disina datang. Barang tepung pok nyaritakeun niatna, nya éta hayang nyingkirkeun Déwi Srangéngé katut praméswari.
“Kumaha sanggup?” cék Déwi Mutiara.
“Tai ceuli atuh nu kitu mah,“ jawab Nini Jahil.
“Tapi entong dipaéhan,“ cenah deui.
“Ulah hariwang,“ Nini Jahil siga nu percaya. Maksud manéhna, anak jeung indungna, rék ditenung biar beungeutna ruksak. Ingetanana, ari beungeutna ruksak mah, niscaya ku Kangjeng Raja diusir, karena dianggap wiwirang keur karajaan.
Kacaritakeun dina hiji peuting, waktuna pangeusi karaton sararé tibra, Nini Jahil asup ka jero karaton. Dasar tukang tenung sakti, euweuh saurang ogé anu nyahoeun. Paraponggawa nu ngajaraga kabéh sararéna kawas bangké, gara-gara élmu sirep Nini Jahil.
Sup manéhna ka pangkuleman praméswari, sarta terus ngaluarkeun élmu tenungna. Ku matih-matihna élmu tenung Nini Jahil, harita kénéh pameunteu praméswati pinuh ku bengkak. Teu kaop katoél saeutik, langsung kaluar getih campur nanah, bauna kaambeu hanyir.
Bérés praméswari, giliran Déwi Srangéngé. Ieu ogé sami sakedét nétra pisan, pameunteu anu sakitu geulisna, robah jadi goréng pantas. Pinuh ku koréng, borok, jeung bisul laleutik. Sarua deuih teu kaop katoél meueusan, barijil jerawat campur getih, bauna semu hangru.
Sanggeus narima buruhan, Nini Jahil tergesa-gesa balik. Teu kungsi lila Déwi Srangéngé gugah, margi ngambeu babauan, sarta ahirna uninga, asalna tina pameunteu anjeunna. Bakating ku reuwas, Déwi Srangéngé ampir-ampiran ngajerit. Ras émut ka ibuna, terburu-buru digugahkeun. Naha atuh ari bréh téh, geuning sanasib jeung anjeunna. Pameunteuna sami ruksak, sarta ngaluarkeun babauan teu pararuguh.
Indung jeung anak antukna paungku-ungku, saméméh sasarengan angkat ngantunkeun karaton. Pangémut nu duaan, jang nanahaon aya di karaton, lantaran boga beungeut béda jeung batur. Tibatan diusir ku Kangjeng Raja, mending miheulaan kabur ti nagara.
Duaan apruk-aprukan henteu puguh nu dituju. Sakali mangsa jog ka hiji patapan. Bubuhan pandita sakti, pribumi pribadi uninga, saha awéwé nu sarumping téh. Atuh teras ku anjeunna diangken, malah dianggap putra jeung putu. Mung hanjakal Ki Pandita henteu tiasa ngalandongan panya-watna. Éta rupina pangna praméswari brek teu damang wales, tug dugi ka pupusna.
Ku margi terang saha nu boga dosana, Ki Pandita lajeng ngutus maung kembar, sina ngahukum Nini Jahil. Duanana teu meunang balik, salila tukang tenung jahat aya kénéh dikieuna. Teu kungsi lila di tutugan Gunung Parahu guyur, Nini Jahil kapanggih geus jadi bangké. Beungeut jeung awakna ruksak, kawas tapak kuku maung.
Dikantun pupus ku ibuna, Déwi Srangéngé teu kiat lami-lami aya di patapan. Wengi-bau anjeunna rerencepan kabur. Saleresna Ki Pandita sanés teu uninga, putu angkatna kabur ngantunkeun patapan. Namung, tibatan manah Déwi Srangéngé teras duka, émut baé ka nu tos ngantunkeun, mending antep sina milari pangalaman. Saha nu jelas bakal pinanggih jeung kabagjaan.
Caturkeun Déwi Srangéngé angkat henteu puguh nu dijugjug. Saban ngalangkungan leuweung, anjeunna ngarep-ngarep maot dihakan sato galak. Tapi, sakitu mindeng pasarandog, boro-boro aya nu daék ngahakan, kalah paheula-heula nyalingkir. Duka pédah teu tégaeun, nempo waruga nu sakitu ruksakna, sedih teu besar lengan berkuasa ngambeu bauna.
Lami-lami Déwi Srangéngé jog anjog ka segi basisir kidul. Ku margi ngaraos bingung, ka mana kedah neraskeun laku, anjeunna lirén sakantenan niat ngareureuhkeun kacapé. Reup kulem tibra naker.
Sabot kulem sumping impénan, anjeunna ditepangan hiji aki-aki. Éta aki-aki pok sasauran, kieu cenah, “Deudeuh teuing incu Aki, nu geulis kedah ngalaman hirup sangsara. Ayeuna mah geura gugah, hég siram dina cai maritim. Engké sagala rupana baris balik deui sabihari. Réngsé siram ulah ka mana-mana, margi bakal aya pendekar nu ngajak nikah.”
Tamat aki-aki sasauran, Déwi Srangéngé gugah. Luak-lieuk teu aya sasaha. Iwal aya maritim nu kacida legana. Ombakna siga nu ngagupayan, sang-kan anjeunna énggal-énggal siram. Déwi Srangéngé gebrus ibak kokojayan. Cai bahari asin téh karaosna asa seger. Anéhna unggal anjeunna ngusap raray, urut borok reujeung abses, harita kénéh langsung beresih.
Kasauran aki-aki teu lepat, pameunteu nu geulis beresih deui. Sinarna moncorong kawas panonpoé kakara medal. Kantenan Déwi Srangéngé pohara bingahna. Anjeunna ampir-ampiran teu percanten, kana kajadian nu sakitu matak anéhna.
Wareg siram kokojayan, lajeng ngeunteung kana beungeut cai, katingal rarayna ngagenclang hérang. Nurut kana kasauran aki-aki dina impénan, anjeunna henteu ka mana-mana deui. Damelna ngantos kasumpingan pahlawan nu badé ngajak nikah téa.
Ngan naha atuh nu diantos-antosna teu daék sumping. Sadinten, dua dinten, Déwi Srangéngé tiasa kénéh nahan kasabaran. Saminggu, dua ahad, sasasih, dua sasih, Déwi Srangéngé séép kasabaranana. Lami-lami timbul bendu, margi asa dibohongan. Tungtungna jleng luncat ka bahari, maksad badé luluasan, milih neuleumkeun manéh ka bahari. Sukur-sukur mun dihakan hiu raksasa.
Tapi cai maritim kalah nyalingkir. Nya kitu pangeusina, daratang ngaba-géakeun. Tungtungna Déwi Srangéngé diangkat janten ratu, nelah Nyai Ratu Roro Kidul.
Sanaos kitu anjeunna tetep panasaran, palay tepang sareng pahlawan nu dijangjikeun téa. Cai bahari teras diubek, niat milarian satria. Éta sababna pangna maritim kidul kasohor gedé ombakna. Lantaran hayoh waé diubek-ubek ku Nyi Roro Kidul.
Baca Oge :
Baca Oge :