close

Kata Bijak Jawa Sarat Makna, Unen-Unen Jowo Kromo Inggil

Kata Bijak Jawa Penuh Makna, Unen-Unen Jowo Kromo Inggil. Kalimat “Wong jowo ilang jawane” mungkin perumpamaan yg tepat disandangkan pada orang jaman now. Bagaimana tidak! anak jaman kini sudah tak menganut tata krama yg diajarkan oleh orang bau tanah. Untuk itu sobat wargamasyarakat.com perlu menggali lagi apa itu unen-unen jowo & bagaimana kata bijak bahasa jawa ihwal ilmu & cinta.

Kata-Kata Mutiara Bahasa Jawa & artinya ini memang diperuntukan bagi kita yg mulai lupa akan pesan tersirat-pesan yang tersirat orang tua untuk jaman yg semakin bubrah ini. Salah satu pola kalimat bijak jawa yg paling populer yakni “Rame ing gawe sepi ing pamrih, memayu hayuning bawana” yg artinya Giat bekerja/membantu dgn tanpa pamrih, memelihara alam semesta /mengontrol nafsu. Jika sahabat telaah lebih dlm lagi unen-unen tersebut begitu penuh makna yg baik untuk sesama.

Bagi sobat yg lahir di jawa tahun 70-80 tentu masih mencicipi aliran orang renta mengenai bagaimana tata krama yg baik. Sebagaimana hikmah-pesan yang tersirat singkat untuk anaknya untuk tetap mencari ilmu yg bermanfaat. Mungkin yg masih teringat dibenak teman semua mengenai unen-unen jowo lucu karena memang mudah diingat. Belajar bahasa jawa antik di sekolahan pula mulai terkikis dgn adanya pelajaran gres & menyusut peminatnya.

Baca Juga:

Puisi jawa kini mulai hits dijadikan caption untuk status WA ataupun artikel harian sebagai pengingat. Selain itu ada pula pantun bijak jawa lucu, kalimat bahasa jawa garang, kata bijak bahasa jawa kuno, kata mutiara bahasa jawa wacana ilmu dlm pewayangan, kata bijak bahasa jawa kromo inggil & artinya, kata bijak bahasa jawa ihwal cinta, kata kata bijak pejuang cinta bahasa jawa & kata kata jawa hits.

Unen-Unen Jowo Kromo Inggil

Selanjutnya akan kami share kumpulan kata bijak jowo sebagai pesan tersirat pada kita semua agar tak terlena dgn nafsu dunia yg semakin tak terkontron ini.

1. Rame ing gawe sepi ing pamrih, memayu hayuning bawana.

(Giat bekerja/membantu dgn tanpa pamrih, memelihara alam semesta /mengontrol nafsu)

2. Manungsa sadrema nglakoni, kadya wayang umpamane.

(Manusia sekedar menjalani apa adanya, ibarat wayang)

3. Ati suci marganing rahayu.

(Hati yg suci menjadi jalan menuju keselamatan jiwa & raga)

4. Ngelmu kang kasatmata, karya reseping ati.

(Ilmu yg sejati, membuat tenteram di hati)

5. Ngudi laris utama kanthi sentosa ing budi.

(Menghayati sikap mulia dgn budi pekerti luhur)

6. Jer basuki mawa beya.

(Setiap perjuangan membutuhkan beaya)

7. Ala lan becik dumunung ana awake dhewe.

(Kejahatan & kebaikan terletak di dlm diri langsung)

8. Sing sapa lali marang kebecikaning liyan, iku kaya kewan.

(Siapa yg lupa akan amal baik orang lain, bagaikan hewan)

9. Titikane aluhur, alusing solah tingkah budi bahasane lan legawaning ati, darbe sipat berbudi bawaleksana.

(Ciri khas orang mulia yakni, perbuatan & sikap batinnya halus , tutur kata yg santun, nrimo, & memiliki sikap wibawa luhur budi pekertinya)

10. Ngunduh wohing pakarti.

(Orang mampu menerima balasan dr ulahnya sendiri)

11. Ajining dhiri saka lathi lan budi.

(Berharganya diri langsung tergantung ucapan & akhlaknya)

12. Sing sapa weruh sadurunge winarah lan diakoni sepadha-padhani¬ng tumitah iku kalebu utusaning Pangeran.

(Siapa yg mengetahui sebelum terjadi & diakui sesama manusia, ia termasuk utusan ilahi)

13. Sing sapa durung wikan anane jaman kelanggengan iku, aja ngaku dadi janma linuwih.

(Siapa yg belum paham adanya zaman keabadian, jangan mengaku menjadi orang linuwih)

14. Tentrem iku saranane urip aneng donya.

(Ketenteraman adalah fasilitas menjalani kehidupan di dunia)

15. Yitna yuwana lena kena.(Eling waspdha akan selamat, yg lengah akan celaka)

16. Ala ketara becik ketitik.

(Yang jahat maupun yg baik pasti akan terungkap juga)

17. Dalane waskitha saka niteni.

(Cara semoga menjadi awas, yakni berawal dr sikap cermat & teliti)

18. Janma tan kena kinira kinaya ngapa.

(Manusia sukar disangka & dikira)

19. Tumrap wong lumuh lan keset iku prasasat wisa, pangan kang ora mampu ajur iku kena diarani wisa, jalaran mung bakal nuwuhake lelara.

(Bagi manusia, fakir & malas menjadi bisa/racun, makanan yg tak mampu hancur dapat disebut selaku mampu/racun, alasannya adalah cuma akan mengakibatkan penyakit)

20. Klabang iku wisane ana ing sirah. Kalajengking iku wisane mung ana pucuk buntut. Yen ula mung dumunung ana ula kang duwe wisa. Nanging durjana wisane dumunung ana ing sekujur badan.

(Racun bisa Lipan terletak di kepala, racun bisa kalajengking ada di ujung ekor, racun mampu ular hanya ada pada ular yg berbisa, tetapi insan bandit racun bisanya ada di sekujur badan)

21. Geni murub iku panase ngluwihi panase srengenge, ewa dene umpama ditikelake loro, isih kalah panas tinimbang guneme durjana.

(Nyala api panasnya melampaui panas matahari, namun demikian umpama panas dilipatgandakan¬, masih kalah panas dibandingkan dengan ucapan orang cecunguk)

22. Tumprape wong linuwih tansah ngundi keslametaning liyan, metu saka atine dhewe.

(Bagi orang linuwih senantiasa berupaya mempertahankan keamanan untuk sesama, yg keluar dr niat suci diri eksklusif)

23. Pangucap iku bisa dadi jalaran kebecikan. Pangucap uga dadi jalaraning pati, kesangsaran, pamitran. Pangucap uga dadi jalaraning wirang.

(Ucapan itu dapat menjadi sarana kebaikan, sebaliknya ucapan mampu pula mengakibatkan maut, kesengsaraan. Ucapan mampu menjadi penyebab menanggung aib)

24. Sing mampu gawe mendem iku: 1) rupa endah; 2) bandha, 3) dharah luhur; 4) enom umure. Arak lan kekenthelan uga gawe mendem sadhengah wong. Yen ana wong sugih, endah warnane, akeh kapinterane, tumpuk-tumpuk bandhane, luhur dharah lan isih enom umure, mangka ora mendem, yakuwi aran wong linuwih.

(Penyebab orang menjadi lupa diri yaitu : gemerlap hidup, harta, kehormatan, darah muda. Arak & minuman pula menciptakan mabuk sementara orang. Namun kalau ada orang kaya, ganteng rupawan, banyak kepandaiannya, hartanya melimpah, terhormat, & masih muda usia, namun semua itu tak menciptakan lupa diri, itulah orang linuwih)

25. Sing sapa lena bakal cilaka.

(Siapa terlena akan celaka)

26. Mulat salira, tansah eling kalawan berhati-hati.

(Jadi orang harus senantiasa mawas diri, eling & waspadha)

27. Andhap asor.

(Bersikap sopan & santun)

28. Sakbegja-begjan¬e kang lali luwih begja kang eling klawan waspada.

(Seberuntungnya¬ orang lupa diri, masih lebih mujur orang yg eling & waspadha)

29. Sing sapa salah seleh.

(Siapapun yg bersalah akan menanggung celaka)

30. Nglurug tanpa bala, menang tanpa ngasorake.

(Bertanding tanpa bala tunjangan)

31. Sugih ora nyimpen.

(Orang kaya namun senang memberi)

32. Sekti tanpa maguru.

(Sakti tanpa berguru, alias dgn menjalani laris prihatin yg panjang)

33. Menang tanpa ngasorake.

(Menang tanpa mencemooh)

34. Rawe-rawe rantas malang-malang putung.

(Yang mengusik akan lebur, yg membatasi akan hancur)

35. Mumpung anom ngudiya laku utama.

(Selagi muda berusahalah senantiasa berbuat baik)

36. Yen sira dibeciki ing liyan, tulisen ing watu, supaya ora ilang lan tansah kelingan. Yen sira gawe kebecikan marang liyan tulisen ing lemah, supaya enggal ilang lan ora kelingan.

(Jika ananda mendapatkan kebaikan orang lain, tuliskanlah di atas watu supaya tak hilang dr kenangan. Namun jika ananda berbuat baik pada orang lain hendaknya ditulis di atas tanah, supaya segera hilang dr ingatan)

37. Sing sapa temen tinemu.

(Siapa yg bersungguh-sung¬guh akan berhasil)

38. Melik nggendhong lali.

(Pamrih mengakibatkan lupa diri)

39. Kudu sentosa ing budi.

(Harus selamat ke dlm jiwa)

40. Sing prasaja.

(Menjadi orang mesti bersikap tabah)

41. Balilu tau pinter durung nglakoni.

(Orang kolot yg sering mempraktekan, kalah cerdik dgn orang pinter tetapi belum pernah mempraktekan)

42. Tumindak kanthi duga lan prayogo.

(Bertindak dgn sarat hati-hati & teliti/tidak sembrono)

43. Percaya marang dhiri pribadi.

(Bersikaplah percaya diri)

44. Nandur kebecikan.

(Tanamlah senantiasa kebaikan)

45. Janma linuwih iku mampu nyumurupi anane jaman kelanggengan tanpa ngalami pralaya dhisik.

(Manusia linuwih ialah mampu mengenali adanya zaman keabadian tanpa mesti mati lebih dulu)

46. Sapa kang mung ngakoni barang kang kasat mata wae, iku durung weruh jatining Pangeran.

(Siapa yg cuma mengakui hal-hal kasat mata saja, itulah orang yg belum mengerti sejatinya Tuhan)

47. Yen sira kasinungan ngelmu kang marakake akeh wong seneng, aja sira malah rumangsa pinter, jalaran menawa Gusti mundhut bali ngelmu kang marakake sira kaloka iku, sira uga banjur kaya wong sejene, malah bisa aji godhong jati aking.

(Bila anda mendapat anugrah ilmu yg membuat banyak orang senang, janganlah ananda merasa pintar, alasannya apabila Tuhan mengambil lagi ilmu yg menyebabkan anda populer itu, anda akan menjadi orang lazimlagi, malah lebih berguna daun yg kering)

48. Sing sapa gelem gawe seneng marang liyan, iku bakal oleh wales kang luwih gedhe katimbang apa kang wis ditindakake. (Barang siapa gemar membuat orang lain senang, anda akan mendapatkankan tanggapan yg lebih besar dr apa yg telah anda kerjakan)

Nah, bagaimana dgn kata bijak jowo kromo inggil lucu ihwal ilmu & cinta diatas yg kami kutip dr berbagai sumber di internet. Semoga bisa menjadi materi pembelajaran bareng kemudian ditularkan pada bawah umur kita.

  Dimensi Standar Kompetensi Lulusan di SD