√ 17+ Contoh Tembang Asmarandana {Paling Lengkap}

Indonesia memiliki bermacam-macam jenis karya sastra, mulai dr yg terbaru hingga yg klasik.

Salah satu karya sastra klasik yg berasal dr tanah Jawa yakni tembang macapat.

Tembang macapat ini cukup populer pada masanya. Bahkan hingga saat ini masih eksis & banyak di gunakan pada acara-program tertentu.

Jenis tembang macapat ada 11 macam, satu diantaranya ialah tembang asmaradana.

Tembang macapat yakni jenis tembang yg menceritakan perjalanan hidup insan dr lahir hingga meninggal.

Lalu tembang macapat asmaradana menggambarkan kisah yg mirip apa ya? Simak pembahasan berikut ini.

Daftar Isi

Pengertian Tembang Asmarandana

contoh tembang asmaradana buatan sendiri, contoh tembang asmaradana buatan sendiri & artinya, asmaradana adalah , tembang asmaradana anjasmara , watak tembang asmaradana, tembang asmaradana aja turu sore kaki , asmaradana puisi tembang megatruh
by bahasajawa.id

Tembang asmaradana yaiku jinising tembang kang nggambarake manungsa nalika lagi kasmaran kaliyan lawan jenise. 

Umume macapat asmaradana nyritakake gambaran katresnan kang di alami para mudha mudhi kang nduweni rasa cinta lan greget atine murub.

Tegese tembang asmaradana yaiku saking tembung “asmoro” tegese asmara lan tresna, saking tembung “dhana” tegese murub.

Tembang asmaradana ialah jenis tembang yg menceritakan kehidupan insan tatkala sedang kasmaran dgn musuh jenisnya.

Pada lazimnya lagu macapat asmaradana berisi kisah cinta yg di alami anak muda yg sedang membara.

Arti tembang asmaradana berasal dr kata “asmoro”yang artinya asrama & cinta, kata “dhana” artinya api yg menyala.

Jika di gabung arti asmaradana adalah api cinta atau api asmara yg menyala.

Watak Tembang Asmaradana

Watak tembang adalah perasaan emosional yg dicicipi oleh pendengar. Setiap tembang memiliki watak yg berlainan tergantung dr jenis tembangnya.

Tembang macapat asmaradana iku nduweni tabiat sengsem, welas, tresna asih, sedhi lan prihatin.

Seperti yg kita tahu, bahwa tembang ini menceritakan seseorang yg sedang jatuh cinta.

Maka lirik lirik dr macapat asmaradana memiliki tabiat yg kasmaran, belas kasih, cinta kasih, sedih & prihatin.

Paugeran Tembang Asmaradana

Setiap tembang macapat terikat oleh paugeran (aturan/pathokan) yg menjadi ciri khas tembang itu sendiri.

Untuk macapat asmaradhana paugerannya yaitu:

7 gatra 8i – 8a – 8e – 7a – 8a – 8u – 8a

Guru Gatra

Guru gatra yaiku cacahing larik utawa baris saben bait.

Guru gatra adalah jumlah baris atau larik pada tembang. Macapat asmaradana mempunyai 7 guru gatra.

Guru Wilangan

Guru Wilangan yaiku cacahing wanda ing saben sagatra.

Guru wilangan yaitu jumlah suku kata (wanda) dlm satu baris tembang. Guru wilangan asmaradana ialah 8, 8, 8, 8, 7, 8, 8.

Artinya baris pertama hingga empat memiliki jumlah suku kata 8, jumlah suku kata baris kelima 7, jumlah suku kata baris keenam & ketujuh ada 8.

Guru Lagu

Guru Lagu yaiku tibaning swara ing saben pungkasaning gatra.

Guru lagu yaitu jatuhnya suara pada simpulan baris tembang. Guru lagu asmaradana ialah a, i, e, a, a, u, a.

Baris pertama jatuh suara karakter vokal a, baris kedua jatuh bunyi huruf vokal i, baris ketiga jatuh suara abjad vokal dan seterusnya.

Baca Juga : Tembang Kinanthi

Kumpulan Contoh Tembang Asmarandana

contoh tembang asmaradana buatan sendiri, contoh tembang asmaradana buatan sendiri & artinya, asmaradana adalah , tembang asmaradana anjasmara , watak tembang asmaradana, tembang asmaradana aja turu sore kaki , asmaradana puisi tembang megatruh
by google

Berikut beberapa acuan & lirik lagu asmaradana dgn berbagai tema & artinya.

Tema Katresnan

Gegaraning wong akrami

Dudu bandha dudu rupa

Amung ati pawitane

Luput pisan kena pisan

Lamun mudah luwih mudah

Lamun angel, angel kalangkung

Tan kena tinumbas arta

Artinya:

Penguat dlm akad nikah

Bukan hanya harta atau fisik

Namun hatilah modal utamanya

Apabila jadi, jadi selamanya

Jika mudah akan makin mudah

Jika sulit akan makin sulit bukan main

Tidak mampu ditebus dgn harta

Kidung kedresaning kapti

Yayah nglamong tanpa mangsa

Hingan silarja jatine

Satata samaptaptinya

Raket rakiting ruksa

Tahan tumaneming siku

Karasuk sakeh kasrakat

Artinya:

Nyanyian keseriusan hati

Seolah semrawut tanpa kenal waktu

Hingga keselamatan yg paling benar

Siap akan hatinya

Menjalani rangkaian dilema

Tahan menghadapi kemarahan

Menerima segala penderitaan

Linali tan bisa lali

Suwe suwe saya nglela

Katon wae sak solahe

Gembili gung woh ing tawang

Gedebugan ra geng wang

Jenang sela reca kayu

Mbalenjet nggoleki sira

Artinya:

Melupakan tetapi tak bisa dilupakan

Lama – usang semakin teringat

Selalu terbayang semua tingkahnya

Gembili besar berbuah di angkasa

Berjatuhan tak berhenti – henti

Jenang kerikil patung kayu

Susahnya mencari dirimu

Anjasmara ari mami

Mas mirah kulaka warta

Dasihmu tan wurung layon

Aneng kutha Purbalingga

Prang tandhing wurubhisma

Karia mukti wong ayu

Pun kakang pamit palastra

Artinya:

Adindaku Anjasmara

Cari informasi permata hatiku

Kekasihmu ini tak jadi mayit

Berada di kota Purbalingga

Sedang bertempur melawan Wurubhisma

Berbahagialah kekasihku

Kakangmu mohon diri untuk mati

Tema Nasehat

Ana tulise hyang widhi

Yen wong sabar lan narimo

Ginanjar dawa umure

Sugih kadang musuh mitra

Kinacek ing sasama

Yen lagi lara wong iku

Gampang nggone antuk tamba

Artinya:

Sudah ada tulisan dr yg kuasa

Jika orang yg sabar & menerima

Akan mendapat anugerah & panjang umurnya

Akan mempunyai banyak kerabat & sahabat

Dilebihkan diantara sesama

Jika orang tersebut sedang sakit

Obatnya akan praktis didapat

Lumrah tumrap wong ngaurip

Dumunung sadhengah papan

Tan ngrasa cukup butuhe

Ngenteni rejeki tiba

Lamun tanpa makarya

Sengara mampu kepthuk

Kang mangkono bundhelana 

Artinya:

Sudah seharusnya orang hidup

Hidup dimana – mana

Tidak merasa cukup akan kebutuhanya

Menunggu rejeki datang

Kalau tak melakukan pekerjaan

Tidak akan mungkin menemukan rejeki

Maka dr itu camkan

Aja turu sore kaki

Ana Dewa nganglang jagad

Nyangking bokor kencanane

Isine donga tetulak

Sandhang kelawan pangan

Yaiku bageyanipun

Wong melek tabah narima

Artinya:

Jangan tidur terlalu dini

Ada dewa yg mengelilingi alam semesta

Membawa kabar atau sahabat

Yang berisi doa penolak balak

Pakaian & masakan

Yaitu kepingan untuk

Orang yg suka berdzikir sabar & mendapatkan

Ngali Samsujen kang nami

Sapraptane sinambrama

Kalawan pangabektine

Kalangkung sinuba-suba

Rehning tamiyan raja

Lan sejejinis puniku

Wenang lamun ngurmatana

Artinya:

Namanya yaitu Ngali Samujen

Kedatangannya disambut dgn baik

Dengan penghormatannya

Lebih disambut dgn disubya – subya

Karena tamu itu ialah seorang raja

Dan karen sebangsa

Memang layak untuk dihormati

Nang wong tuwo ojho lali

Sawise sukses ing dunyo kene

Ilingo ing dunyo kene

Aja ngelawan wong tuwo

Yen ora gellem sulit

Katresane kabeh wektu

wong tuwa iku mulya

Makna:

Kepada orang bau tanah jangan sampai lupa

Setelah berhasil di dunia ini

Ingatlah di dunia ini

Jangan melawan orang bau tanah

Kalau tak mau susah

Berdasarkan semua waktu

Orang bau tanah itu mulya

Kabeh wong wajib ngurmati

Lan bektia maring wong tuwa

Tansah manut pranatane

Yen diutus ojo semaya

Amrih begja ing donya

Utaane marang ibu

Merga prayogane mulya

Artinya:

Semua orang wajib menghormati

Dan berbakti pada orang tua

Nurut kepada perintahnya

Jika disuruh jangan janji

Agar mujur di dunia

Terutama pada ibu

Karena kedudukannya mulia

Tema Lingkungan

Maksihe Bapa anenggih

Langkung suka ingkang rama

Sang Prabu Jaya Bayane

Duk samana cinarita

Pan arsa katamiyan

Aja pandhita saking Rum

Nama Sultan Maulana

Artinya:

Masih menemui bapak

Yang lebih mengasyikkan hati pada ayahnya

Sang Prabu Jaya Baya

Pada waktu itu diceritakan

Akan kedatangan tamu

Seorang pandita dr Rum

Bernama Sultan Maulana

Tema Pendidikan 

Wusnya mangkana winari

Lami-lami apeputra

Jalu apekik putrane

Apanta sampun diwasa

Ingadekaken raja

Pagedhongan tanahipun

Langkung arja kang negara

Artinya:

Akhirnya ada berita begini

Lama – usang akan berputra

Meminta putra yg baik

Setelah dia cukup umur

Dijadikan raja

Tanahnya di Pagedhongan

Lebih makmur negaranya

Milane sinungan sakti

Bathara Wisnu punika

Anitis ana ing kene

Ing Sang Prabu Jaya Baya

Nalikane mangkana

Pan jumeneng Ratu Agung

Abala para narendra

Artinya:

Karena dianugerahi kesaktian

Batara Wisnu itu

Menitis disini

Menitis pada Sang Prabu Jaya Baya

Pada dikala itu

Sang Prabu menjadi raja Agung

Pasukannya raja-raja

Sang dyah sukune mung siji

Atenggak datanpa sirah

Ciri bengkah pranajane

Tinalenan jangganira

Sinendhal ngasta kiwa

Ngaru ara denya muwus

Sarwi kekejek kekitrang

Artinya:

Sang dyah kakinya cuman satu

Yang terlihat tanpa kepala

Ciri bengkah dadanya

Lehernya ditali

Disendal tangan kiri

Berbicara ia kemana-mana

Bermacam-macam tingkah lakunya

Kita kudu tansah eling

Tujuan kita sekolah

Cita sing dikarepake

Budhal katon bagaskara

Kanthi kartika candra

Sekolah agawe ilmu

Lan agawe adhikarya

Artinya:

Kita harus ingat

Tujuan kita sekolah

Cita cita yg diharapkan

Berangkat Katon Bagaskara

Hingga Kartika Candra

Sekolah mencari ilmu

Dan membuat karya

Tema Budaya

Nandang budaya ing ati

Rasane apik lan indah

Kaya edan bebasane

Apa maneh ndugi mripat

Tambah becik lan indah

Budaya mboten ditumbas

Amarga kudu dijaga

Makna:

Merasakan budaya di dlm hati

Rasanya bagus & Indah

Seperti gila istilahnya

Apalagi dr mata

Tambah bagus & indah

Budaya tak mampu dibeli

Melainkan mesti dijaga

Tema Cinta

Ngrumati nggo lapang dada ati

Tanpa rasa yen rekasa

Nganggo tresna sejatine

Nganti ngorbakake nyawa

Mung kanggo bungah putra

Boten gerah kang mitutur

Kanggo ilmu bermanfaat

Artinya:

Merawat dgn ikhlas hati

Tanpa rasa terpaksa

Membuat cinta yg sejati

Sampai mengorbankan nyawa

Hanya untuk anak bahagia

Tidak lelah menasehati

Menanam ilmu yg bermanfaat

Nandang asmoro ing ati

Nadyan katon ana

Kaya edan bebasane

Kanggomu gue lila

Rasa tresna kang satuhu

Aku tresna gue tresna

Artinya:

Ketika mencicipi cinta di hati

Walau tampakdi mataku

Seperti gila seumpamanya

Untukmu gue tetap rela

Rasa cinta yg sejati

Aku cinta gue cinta

 

Baca pula : Tembang Gambuh 

Isine Tembang Asmaradana

contoh tembang asmaradana buatan sendiri, contoh tembang asmaradana buatan sendiri & artinya, asmaradana adalah , tembang asmaradana anjasmara , watak tembang asmaradana, tembang asmaradana aja turu sore kaki , asmaradana puisi tembang megatruh, makna tembang asmarandana, aturan tembang asmarandana, guru gatra tembang asmarandhana, guru lagu tembang asmarandana
by google

Seperti pembahasan sebelumnya, makna tembang macapat asmaradana adalah gambaran perjalanan hidup manusia atau seorang anak praktis yg sedang kasmaran.

Biasanya tembang ini berisi nasihat untuk kaulah mudah yg tengah menjalin cinta. Juga nasihat bagi para pengantin gres yg akan memulai menjalani hidup selaku suami istri.

Seperti contoh tembang asmaradhana karya R.Ng Yasadipura, berikut liriknya:

Gegaraning wong akrami (Modalnya seseorang yg akan membangun rumah tangga)

Dudu bandha dudu rupa(Bukan modal harta & rupa)

Among ati pawitane (Namun cukup modal hati)

Luput pisan kena pisan (Gagal hanya sekali, berhasil pula sekali)

Yen mudah luwih mudah (Jika merasa mudah maka akan lebih mudah)

Yen angel, angel lakangkung(Jika merasa sulit makan akan terasa lebih sulit)

Tan kena tinumbas arta (Itu semua tak mampu dibeli dgn duit)

Isi & Maknanya lirik tembang :

  • Gegaraning wong akrani, maknanya ada beberapa bekal utama dlm membangun rumah tangga.
  • Dudu bandha dudu rupa, maknanya bekal itu bukan hanya menyaksikan dr segi kekayaan, jabatan, kecantikan & ketampanan saja. Namun karakter dr pasangan itu sendiri patut dipertimbangkan.
  • Amung ati pawitane, tujuannya seleksilah pasangan dgn hati yg higienis, niat yg lapang dada dgn tekad yg besar lengan berkuasa. Agar pernikahannya lebih bahagia & kokoh.
  • Yen gampang luwih mudah, maknanya jikalau melalui hati dgn lapang dada, maka akan terasa lebih simpel. Hal ini mampu terwujud dgn memiliki rasa syukur yg amat mendalam, saling memahami satu sama lain & praktis memberi maaf.
  • Yen angel, angel kalangkung, artinya jikalau menjalani rumah tangga dgn hati yg kotor maka pernikahan akan menjadi sulit. Jika sudah sulit maka makin sulit untuk mencari penyelesaian dlm setiap permasalahan.
  • Tan kena tinumbas arta, maknanya dlm rumah tangga setiap kebahagian tak dapat di beli dgn harta. Praktis & sulit itu tergantung setiap pasangan dlm menanggapi setiap hal. Karena itu, apalagi dahulu mesti membersihkan hati supaya semuanya makin mudah.

Pesan Moral Tembang Asmaradana

Setiap lirik tembang mengandung nasehat (pitutur luhur utawa piwulang). Sebab dahulu tembang macapat dipakai selaku fasilitas dakwah oleh wali songo untuk mengajarkan kebaikan.

Berikut beberapa pesan moral macapat asmaradana yg kami rangkum dr banyak sekali sumber:

  • Berisi wacana nasehat bahwa cinta pada yg Maha Esa mesti di atas semuanya. Kita boleh mengasihi insan, namun tak boleh melebihi cinta pada yg Maha Esa.
  • Mengajarkan kita insan agar lebih mengasihi & menyayangi yg lebih simpel, serta menghormati yg lebih tua.
  • Dalam memilih pasangan hal pertama yg mesti dilihat yaitu hati & sifatnya. Harta & rupa tak bermakna apa-apa kalau hati & sifatnya kurang baik.
  • Muda-mudi yg sedang kasmaran tetap mesti dlm batas kewajaran sehingga tak menentang norma agama & norma sosial.
  • Seperti halnya Allah yg mengasihi makhluknya dgn memberi keberkahan hidup. Maka manusia pula diminta untuk memberi & membantu sesama tanpa pamrih.

Kumpulan Soal & Jawaban Macapat Asmaradana

  • Isine tembang asmaradana iku lumrahe nyritakake bab ?Nggambarake manungsa nalika lagi kasmaran kaliyan musuh jenise.
  • Tembang asmaradana kuwi nduweni sipat ? Welas, tresna asih, sengsem sedhi lan prihatin.
  • Tembang asmaradana sasmitane ? Sasmita yaiku pratandha kang ana ing tembang. Pratandha podo karo tanda utawa isyarat. Asmaradana nduweni sasmita asmaradana.
  • Tembang asmaradana merupakan karya seni peninggalan ? Sunan Giri.
  • Tembang asmaradana nggambarake lakuning uripe wong kang lagi? Kasmaran.

Nah itulah beberapa pembahasan seputar tembang macapat asmaradana. Semoga bermanfaat & mudah-mudahan mampu menambah wawasan.

  Contoh Geguritan Tema Lingkungan Alam, Sekolah dan Rumah