Nutu Pare Di Ciamis Jaman Baheula

 tapi ari huma mah ngan saukur beja sabab jaman kuring keur budak di kampung wewengkon Cia Nutu Pare di Ciamis Jaman Baheula

Beas téh asalna tina paré, ari paré dipelakna di sawah atawa di huma. Teu siga sawah, kuring apal pisan, tapi ari huma mah ngan saukur beja sabab jaman kuring keur budak di kampung wewengkon Ciamis kalér melak paré téh di sawah baé. Supaya jadi béas éta paré meunang dibuat téh tuluy diirik, terus dipoé didaray-daray ngarah garing, karék mampu ditutu. Keur mastikeun yén paré téh geus garing digégél dicetrok disebut garing lamun ngabeletrak teuas, sabalikna lamun uduh éta can garing jadi can wayahna jadi béas.

Paré téh semoga jadi béas ditutu maké halu dina lisung atawa jubleg, tuluy ditapi maké nyiru anu rada rubak dibandingkeun jeung cécémpéh mah, nyiru nu pang rubakna lega mampu dipaké ulin budak ngarana tampir. Salian ditutu ka béh dieunakeun mah paré téh bisa digiling maké mesin disebutna dihéler. Eta héler téh harita sadésa ngan aya hiji, jadi nu ti kampung mah kudu nanggung atawa nyuhun paré, terus dihéler téa mayar baé sabaraha sakumaha lobana ngahéler.

Malikan deui, baheula taun 50-an mah ngala paré téh disebut dibuat, paré téh dipotongan maké étém saranggeuy-saranggeuy, katapisan maké étém éta ngan dipiboga ku tukang dibuat biasana mah awéwé, éta da ari dititénan téh mani kres, kres, ranggeuyan paré téh dipotongan mani siga anu rangu. Tah éta paré meunang dibentuk téh terus diirik ditincakan digaley ku suku munggah ka paréna marurag. Teuing ti mimiti iraha cara panén ka béh dieunakeun dapuran paré téh diiris maké arit, tuluy dapuran ranggeuyan paré dikeprakkeun agar paréna marurag, asa leuwih simpel ayeuna sigana. Geura da ari diirik mah dampal cokor aéh dampal sampéan teh kudu rada kandel ngarah teu kacugakan paré. Nincak jaman ayeuna wanoja nu osok miara suku, mereun mun dipaké ngirik paré téh, ah jeun teuing bolay boga mitoha.

  Sejarah Dan Peninggalan Arkeologis Di Gunung Wayang

Baheula oge aya varian paré anu siki-siki paré téh muntang pageuh kana ranggeuyanana jadi moal bisa diirik kitu baé. Eta paré kitu mah dipoéna nepika garing kudu jeung rangeuyanana dipocongan dibeungkeut sakeupeul-sakeupeul, terus dibeungkeut deui sageugeus-sageugeus. Paré dipuragkeunana ku jalan ditutu, paréna sina laleupas tina ranggeuyan terus kakara mampu ditutu dijieun béas. Urut geugeusanana jadi sapu keur nyapukeun barala di imah.

Nutu paré garing maksudna supaya jadi béas laleunjeuran, lamun can garing geus ditutu béasna sok bubuk. Sanggeus ditapikeun maké nyiru, cangkang béas atawa huutna dipisahkeun tina béas. Osok aya baé abu béas éta disebutna beunyeur, sangu beunyeur kunu bersungguh-sungguh mah umumdisangu tuluy diaduk parudan kalapa ngora, emh kacida ngeunahna. Huut anu pang lembutna disebut bakatul, éta bakatul campurkeun jeung beunyeur tuluy digigihan biasa, dibungkus daun cau selapan ditengahna lauk berenyit atawa teri tuluy dipais dina lebu panas, geura mun geus asak éta si beunyeurna teh geus asak sisina konéng sabab rada pangheulana kabeuleum, didahar panas-panas téh mani nimaaat téh.

Taya nu kapiceun huut panapian téh diwadahan ku dingkul wayahna beurat ogé terus dipanggul bawa ka balong awurkeun éta huut téh geura lauk téh munggah recok parebut parab.