close

√ 40 Istilah Kaulinan Langlayangan atau Permainan Layangan Bahasa Sunda

wargamasyarakat.org, Salam Haneut! Kaulinan langlayangan atau layangan ialah permainan tradisional yg tak hanya ada di masyarakat Sunda, akan tetapi ada pula di kawasan lain.

Menerbangkan layangan ada yg untuk diadukan ada pula yg dipamerkan alasannya keindahannya (layangan hias). Permainan layangan yg umumditerbangkan oleh belum dewasa Sunda umumnya untuk diadukan. Bahasa Sundanya disebut ngadu langlayang.

Ngadu layangan kian seru tatkala dua kelompok menerbangkan banyak layangan dr tempat berlawanan. Yang berhasil memutuskan layangan kalangan lainnya surak (sorak) ramai-ramai.

Berikut ini ungkapan-perumpamaan kaulinan langlayangan atau permainan layangan dlm bahasa Sunda.

  1. Beurat sabeulah = langlayangan muih atawa tuluy nyereng ka sabeulah arah. (Layangan berat sebelah).
  2. Bola balik = kenur atawa gelasan anu teu kabawa ku langlayangan kabur. (benang sisa layangan putus).
  3. Cacap =  kenur béak tina golonganana. (benang layangan habis di golongnya).
  4. Digibrig = ngadu langlayangan kenurna diberean saeutik tuluy bari dicentok-centok. (benang ditarik-tarik).
  5. Dikicrik = ngadu langlayangan bari dicentok-centok leutik. (benang ditarik-tarik lebih halus dr digibrig).
  6. Digombél =  ngadu langlayangan kalawan diulur bari kenurna dibetot ka kenca katuhu biar langlayanganana “hirup”. (ngadu layangan dgn benang ditarik ke kanan & ke kiri).
  7. Dikubet =  dibetot nyakali waktu langlayangan keur diadu. (benang ditarik mendadak).
  8. Diobrok = diulur jauh nepika cacap kenur. (benang diulur).
  9. Ditataran =  diulur, kenurna dibéréan sina luhur. (benang diulur).
  10. Gédég =  langlayangan ngapungna ngagibrig, biasana lantaran tali timbana handap teuing. (layangan terbangnya gemeteran).
  11. Gelasan = benang seukeut paragi ngadu, biasana maké campuran bubuk beling, endog bobodasna, silikon, atawa salatin. (benang tajam untuk ngadu layangan).
  12. Gélényé = langlayang babari disarang-séréngna jeung teu daék anteng. (layangan lincah).
  13. Godos =  langlayangan keur diadu terus gelasannana lésot atawa misah deui. (benang yg sedang diadu lepas lagi).
  14. Golong = alat paranti ngagolongan kenur, biasana dijieun tina awi atawa pipa. (alat untuk menggolong benang).
  15. Jalingeur = langlayang lincah surang sereng teu daék anteng. (lincah sukar dikendalikan).
  16. Kabur = langlayangan leupas tina kenurna alatan diadukeun atawa kapakan. (layangan lepas).
  17. Kapakan = langlayangan leupas sorangan lain diadukeun. (layangan lebas sendiri tanpa diadu).
  18. Kebluk =  langlayangan hésé diséréngkeun jeung ditututgkeun/ditotogkeun. (layangan susah diarahkan).
  19. Kenur = benang
  20. Mayung =  langlayangan anteng nanjung di luhur kawas payung. (layangan anteng di atas seperti payung).
  21. Mawana = gelasan atawa kenur nu kabawa kabur. (benar yg terbawa putus).
  22. Mumbul = langlayangan nu leupas beuki ka luhur. (layangan lepas kian jauh).
  23. Ngabandang = néwak langlayangan nu kabur ku langlayangan deui. (menangkap layangan lepas dgn layangan).
  24. Ngambul = langlayang kaburna beuki jauh ka luhur. (layangan lepas semakin jauh).
  25. Ngarebol =  megatkeun bola balik batur nu langlayanganana geus kabur. (menetapkan benang balik orang lain yg layangannya lepas).
  26. Ngarucu =  moro langlayangan kabur. (memburu layangan putus).
  27. Ngobrok = ngadu langlayang kalawan diulur jaur. (mengadu dgn mengulur benar)
  28. Nguntung = megatkeun bola balik batur nu langlayanganana geus kabur. (menetapkan benang balik orang lain yg layangannya lepas).
  29. Notog, nutug = hulu langlayang nyirorot nyanghareup ka handap. (layangan menukik).
  30. Nyangkol = benang kait kana tatangkalan. (benar nyangkut di pohon).
  31. Nyasar = langlayangan ngaduan kana kenur anu batur. (gelasan menyasar benang orang).
  32. Nyéréng =  malik tuluy maju ka kénca atawa ka katuhu. (mengarah ke kiri atau ke kanan).
  33. Palincang, malincang = ngomekeun langlayang anu beurat sabeulah ku cara dibentikkeun jangjangna. (menyeimbangkan layangan biar tak berat sebelah).
  34. Rarancang =  rangkay langlayangan tina awi meunang ngaraut. (rangka layangan).
  35. Rérénténg =  kenur nu diberendil-berendil paragi ngabandang. (benang yg dipelintir untuk ngabandang).
  36. Tali barat =  benang dina rarancang antara tungtung hulu jeung jangjang. (benang dr ujung kepala ke sayap).
  37. Tali timba =  tali langlayangan antara beuheung jeung tungtung beulah handap. (benang dr leher ke ujung bawah).
  38. Wangkong =  gambar atawa pulas langlayangan.
  39. Ngapungkeun = menerbangkan layangan.
  40. Tali rarawat = benang paragi meungkeut jeung metot rarancang samemeh dikeretasan. (benang untuk mengikat & menarik rangka sebelum dikertasin).

Baca juga: 37 Kaulinan Barudak Lembur atau Permainan Tradisional Sunda

Demikian, mudah-mudahan berguna.

  √ 15 Istilah Sora Sasatoan atau Suara Binatang Bahasa Sunda